Wiele przyszłych mam słyszało terminy takie jak „rozejście kresy białej”, „rozejście mięśni brzucha” czy „rozejście mięśnia prostego brzucha”. Mogłoby się wydawać, że dotyczą one tej samej zmiany anatomicznej, jednak to błędne przekonanie. Warto zrozumieć te różnice, aby podczas opieki nad kresą białą w ciąży lub po porodzie nie zaszkodzić innym strukturom brzucha.
Rozważmy najpierw pytanie:
Dlaczego mięśnie brzucha rozchodzą się w ciąży?
Z powodu wzrostu dziecka, ciśnienie w jamie brzusznej rośnie, podobnie jak w napompowanym balonie. Powłoki brzuszne, czyli mięśnie i powięzie, muszą się rozciągnąć, aby pomieścić dziecko. W tym procesie pomagają hormony relaksyny, które zwiększają elastyczność ciała kobiety. Powięzi, w tym kresa biała, stają się bardziej podatne na rozciąganie. Mięśnie proste brzucha wydłużają się w ciąży nawet dwukrotnie, ale wszystkie warstwy mięśniowe brzucha, w tym skośne i poprzeczne, muszą się dostosować.
Czasami mięśnie nie rozciągają się równomiernie. Może to wynikać z problemów strukturalnych lub nieprawidłowego funkcjonowania powłok brzusznych, co może być spowodowane na przykład:
– intensywnym treningiem, takim jak cross-fit, bez równoważenia go ćwiczeniami rozluźniającymi
– nawykiem chodzenia z wciągniętym brzuchem, co powoduje napięcie mięśni
– zrostami po operacjach, które ograniczają elastyczność tkanek
– osłabieniem powłok brzusznych po poprzedniej ciąży
– niskim poziomem kolagenu, co może być związane z genami i wiekiem
W niektórych przypadkach nagły wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może prowadzić do pęknięcia włókien mięśniowych lub powięziowych. Może się to zdarzyć podczas czynności zwiększających ciśnienie brzuszne, takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów, kaszel czy kichanie.
Niektóre przyczyny rozejścia mięśni brzucha w ciąży są poza kontrolą przyszłej mamy, ale na inne można wpływać. Dlatego profilaktyka jest kluczowa i zasługuje na osobny artykuł.
Rozejście kresy białej
Rozciągnięcie kresy białej może nastąpić, gdy mięśnie poprzeczne lub skośne są zbyt napięte, co rozszerza połączenie między mięśniami prostymi. Może to być widoczne podczas próby wstawania, gdy pod skórą pojawia się „kopułka” lub „grań”.
Rozstępy mięśni brzucha, znane również jako „rozejście mięśni brzucha”
W niektórych przypadkach warstwy tkanki łącznej ustępują pod wpływem ciśnienia, co prowadzi do deformacji. Poszerzenie kresy białej to tylko jeden z przykładów takiej deformacji. Nawet fizjoterapeuci nie zawsze zdają sobie z tego sprawę, co prowadzi do niewłaściwego oklejania tejpami, które zabezpieczają tylko część brzucha.
Rozejście mięśnia prostego brzucha
Należy wspomnieć, że mamy dwa mięśnie proste brzucha i czasami jeden z nich może być uszkodzony. Uszkodzenie mięśnia prostego brzucha jest rzadkością, a diagnoza wymaga USG. Jednak nawet podejrzenie takiego stanu warto jak najszybciej po porodzie skonsultować z fizjoterapeutą programu Atrakcyjna Mama:
https://atrakcyjnamama.pl/fizjoterapeuci_w_polsce/
Przepuklina kresy białej
Przepuklina w obrębie jamy brzusznej to przypadłość, w której dochodzi do uwypuklenia tkanek, takich jak jelita, przez otwór w otrzewnej. Jest to groźna sytuacja, ponieważ może dojść do uwięźnięcia fragmentu jelita. Osłabienie kresy białej lub oddalenie mięśni prostych po porodzie zwiększa ryzyko przepukliny. Wygląd brzucha i odczuwanie „kulki” nie są wystarczające do diagnozy. W wielu przypadkach odpowiednia fizjoterapia może pomóc w przywróceniu brzucha do stanu sprzed ciąży lub nawet lepszego.